Nyouz a mé 2025

Byen bonjou,

Nou an mé, on mwa pòtalan lè nou ka konsidéré listwa davwa sé an mwa lasa, Matinik, on gawoulé a Afriken an 1848 fè lèsklavaj bout an téritwa anba dominasyon fransé. Distans ant sé téritwa la avè mwayen a transpò é kominikasyon a tan lasa fè Matinik, Gwadloup, Sen Maten, Laguiyàn épi Laréinyon tini diféran jou é mwa pou dat a labolisyon a lèsklavaj. Jòdi chak téritwa natirèlman ka konsidéré dat désizyon lasa rivé é vin ofisyèl akaz a yo pou fè komémorasyon.

Matinik, Gwadloup é Sen Maten sé an mé kifè mé sé on mwa a mémwa pou yo. On mémwa ki ka pèwmèt sonjé é byen réyalizé on réyalité istorik fò toujou chèché konnèt plis anlè’y.

Pouki ?

Pou transmèt chak jénérasyon sé konésans lasa davwa sé on jan fè abominasyon a yè pa anni wouvwè jou. Osi, konésans sé pouvwa é longan a pèp. Sav, konprann é konnèt ka fè dépasé lojik ki sòti an maké ki dèwò pou limité mannyè vwè moun pé ni.

Mémwa lasa la pou pèwmèt réyalizé grandè a pèp ki chwazi kwè an lavi é fè douvan. Yo fè chimen ki chimen pou jòdi nou kontinyé doubout.Yo kréyé kilti ki fò, yo dévlopé on konèksyon avè lanati ki fè yo mété syans atè, yo fè chwa pa lagé yo menm é chèché jan yo té pé dépasé soufrans é fè yonn é sa ki fondal pou viv asi latè. Yo konprann kondisyon adan kilès yo ka viv pa ka fè yo é yo touvé èspas pou pé yé é lésé tou sa yo té pé pou jénérasyon apré. Alòs, kyenbé mémwa lasa, pou fè toujou pran plis sans a tou sa, pou toujou pli fò an lèspri. Sé on tan pou konsidéré valè a éritaj nou trapé é pou sonjé Lézansèt avè anpil lanmou an kè.

An tout jan, évolisyon a lavi é a konésans ka kréyé chanjman ki pa’a bout. Kifè, toujou ka ni biten pou lagé kon toujou ka ni pou sa pòté anlè. Sonjé pa vlé di rété maré. Fò byen gadé an lèspri mémwa pa la pou fè rété pri adan ayen, okontrè i ka pèwmèt wouvè zyé. Kon Marcus Garvey té ka di : « on pèp ki pa konnèt istwa a’y é kilti a’y kon pyébwa san rasin. » Si ni on biten léta a planèt la jòdi ka byen fè nou sav sé jan mannyè viv, konésans é valè, tradisyonèl, lontan plis ki lò.

Apoulòsdonk, annou pofité chak lanné an mwa tini dat a labolisyon a lèsklavaj akaz an nou pou konnèt plis asi listwa é asi kouraj a Zansèt pou toujou pli fò, konnèt nou pi byen é ay toujjou pli lwen adan lavi. Chak lanné nou tini on mwa pou woudi nou : sé vansé pou vansé !

Gangann an nou rivé fè, kidonk nou osi nou pé é jòdijou nou pé lontan plis. Sé tou sa mémwa lasa ka fè nou vwè. Nou ka èspéré pi an pi moun ké konprann sa é viv tan lasa avè toujou plis lanmou pou richès nou tini é fòs ki andidan nou.

Gadé vidéyo la : Nyouz a mé 2025